Marrazki eta grabadurak

Litografia harrian zizelkatu grabadura bati esker marrazki bat seriean inprimatzeko teknika bat da.

Feillet ahizpentzat, haien obren inprimatzeko, zabaltzeko eta beraz saltzeko modu egokiena da. Erakusketa honetan agertzen diren litografiak, beraz, bukatutako obrak dira, salgai zirenak. Gehiengoak litografo profesionalek egin dituzte, ahizpen marrazkien arabera, baina zenbait ahizpek berek egin dituzte.

Kasu guzietan, harria zizelkatzen hasi baino lehen, etapa desberdinak badira. Erakusketako obra batzuk, arkatzez, berunezko minez, grafitoz edo akuarelaz eginak, litografia batzuen aurre-urratsak izan daitezke. Oinarri batzuk grabatzaileak baliatuko dituenak.

Adibidez:

Baiona, ikuspegi orokorra

Ezkerreko arkatzezko zirrimarrazkiak bukatu gabe dirudi. Baina eskuineko litografian elementu ber-berak, leku eta proportzio ber-beretan aurkitzen ahal ditugu.

Baionako hazi azoka

Grafitozko ezkerreko marrazkia biziki osatua eta xehetasunez betea da. Eskuineko grabadura osoki fidela zaio.

Hondarribia

Eskuineko marrazkia, berunezko minaz egina, Hondarribia hiriaren itxurapen biziki zehatz eta fidela da. Eskuinean, litografiak jatorrizko marrazkiaren parte bat hartzen du, errealitatea itxuratzeko, baina lehen planoan gehitzen dizkio txalupa eta pertsonaiak, bizi eta dinamismo gehiago emateko obrari.

Baionako katedrala

Ezkerreko obra akuarela bat da, eskuinekoa litografia bat. Lehen bertsioan ez diren elementu eta pertsonaia ugari agertu dira bigarren bertsioan.

Goratze bat pigmentu argi multzo bat da,  "goratzeko" baliatua, hots argitzeko, zirrimarrazki edo marrazki urkoloreztatu bat. Gehienetan zuriak dira, eta tindatutako euskarrian zuria lortzeko baliatuak dira.

Dokumentu horiek osoki teknikoak dira, ez ziren zabalduak izateko eginak.

Ondarroa

Lehen dokumentua Blanche Hennebutte-en marrazki bat da, sepia papera batean, berunezko minaz, zurien goratze batzuekin. Bigarrena lehena oinarritzat hartuz egin den grabadura; zubia ezagutu daiteke ezkerrean, mendia azken planoan. txalupa, aldiz, grabaduran gehitua izan da.

Biarritz , portu zaharraren eta bainu bero eta hotzetako bi egituren ikuspegia

Blanche Hennebutte-en marrazkia, berunezko minaz, zurien goratze batzuekin, sepia kartoia batean. Ikus hemen nola zeru hodeitsua agertzen den grabaduran: erromantismoaren bete-betean gaude. Zurien goratzeek argiaren dirdira erakusten sute; Portu zaharreko uhinak, edo eguzkiak argitaratutako aitzinaldeak. Lehen planoan, eskailerako barranda berdina da marrazkian eta grabaduran. Pertsonaientzat berdin. Grabadurak marrazkiarekiko askatasun gehiagorik hartu.

Kanboko ur beroen eraikinaren ikuspegia

Aitzineko adibideen kontra, zirrimarrazki bat baino egiazko marrazki bat dugu hemen, gaiari dagozkion xehetasun guziekin. Grabaduran, pertsonaia batzuk gehituak izan dira, sakontasun gehiago emanez paisaiari. Marrazkiaren xehetasunak miresten ahal dira: alzifreak zubiaren ezker aldean, Errobiko ertzak, zubiaren marrazki arkitekturala, zuriz goratutako lau zutabeekin, berria zegoen zubi hori agerian ezartzeko.

Litografiaren teknikari esker, tinta paper batera transferitzen da, harri baten zizelkadurak oinarritzat hartuz. Tinta beltza bada, emaitza zuri eta beltzez izanen da. Pixka bat eraldatutako beste plaka bat berriro baliatzen badugu, kolore desberdin bateko tinta batekin, obra aldatzen da, eta horrela,  plaka eta tinta desberdinak bat bestearen ondotik baliatuz, litografia koloretan agertzen da.

Gerta daiteke ere zuri eta beltzezko litografia bat zuzenki kolorez tindatzea. Litografia akuarelatuen kasua da.

Edozein izan teknika, kolorea obrarentzat gehigarri bat da, obra bat nahi bezain bat deklinatzeko aukera ematen du, ale bakoitza originala bilakatuz.

Maiz gertatzen da marrazki batetik bestera elementu komunak aurkitzea, berdin-berdinean erreproduzituak obra batetik bestera.

Euskal espainiar motakoa

Hirugarren irudian,, pertsonaia bi emaztez inguratua da. Aurpegia aldatua du, eta elementu horrek aditu batzuei uste arazten die Charles Hennebutte-en potreta bat izan daitekeela, Blanche eta Hélène ahizpez inguratua.

Kakoleta

Ondoko adibidea urrunago badoa. Kolaketa bat da, Atekagaitzen inguruetan baliatutako kakoleta bat-batean Biarritzeko itsas bazterrera eramaten duena.